De zon


De Zon gefotografeerd in de H-Alpha lichtfrequentie .
De Zon gefotografeerd in de H-Alpha lichtfrequentie (NASA/SDO, AIA, EVE & HMI science teams)

De zon is een ster?

Voor veel mensen is de zon die felle bal aan de hemel die warmte geeft en de bloemen doet bloeien.
Als je zegt dat de zon een ster is, word je gek aangekeken. Sterren zie je toch alleen ’s nachts?
De zon is namelijk precies hetzelfde als al die sterren die je ’s avonds en ’s nachts aan de hemel ziet.

Veilig kijken naar de zon

Allereerst een waarschuwing:
Kijk nooit, maar dan ook nooit direct naar de zon!
Niet met een zonnebril, een CD’tje, lasglaasje, verrekijker of telescoop zonder een speciaal filter.
Zeker met een verrekijker of telescoop hoeft het minder dan een seconde te duren en je bent blind aan je oog (en met een verrekijker aan beide ogen).


Hoe kan je dan wel veilig kijken naar de zon?
Dat kan op 4 manieren:

  • Door een speciale eclipsbril
  • Met behulp van zon projectie
  • Met een speciaal zonnefilter voor je telescoop of verrekijker
  • Door een speciale zonnetelescoop

Er zijn ook speciale zonnefiltertjes die je in het oculair kan schroeven:

Een zeer gevaarlijk zonnefilter.
Weggooien!

Dit zijn levensgevaarlijke filtertjes die meestal bij goedkope telescoopjes (uit de speelgoedwinkel) worden geleverd.
Door de opgebouwde hitte in de telescoop kan dit filtertje barsten en er voor zorgen dat er glassplinters in je ogen kunnen komen of dat het felle zonlicht alsnog in je oog terecht komt.
Heb je zo’n filter? Meteen de prullenbak in!

Eclipsbril

Voor het bekijken van zonsverduisteringen zijn speciale eclipsbrilletjes verkrijgbaar.
Zo’n brilletje kan je natuurlijk ook gebruiken om naar de zon te kijken.
Het is mogelijk om, als ze er zijn, zonnevlekken te zien.

Zonprojectie

Met een telescoop is het mogelijk om het beeld van de zon te projecteren op een schermpje.
Op deze manier kan je ook makkelijk een schets maken van de zonnevlekken.

Projectie van de zon met een verrekijker
Projectie van de zon met een verrekijker
Projectie van de zon met een telescoop
Projectie van de zon met een telescoop

Zonnefilter

Voor telescopen en verrekijkers zijn speciale filters te verkrijgen. Deze kan je op de telescoop of verrekijker monteren.
Deze filters zijn van speciaal glas of folie en kunnen prijzig zijn.
Als je een beetje handig bent, dan kan je er ook eentje zelf maken met zogenaamd Baader astrofilter folie en karton.

Hieronder zie je een foto die ik van de zon gemaakt heb door mijn telescoop met behulp van een zelfgemaakt zonnefilter.
De zwarte vlekken zijn de zonnevlekken met daaromheen de lichte penumbra.
Ook zie je structuur op het zonneoppervlak. Dit wordt ook wel granulatie genoemd. Dit zijn gasbellen want de zon is een enorme gasbol.

Zonnevlekkengroep AR2014
Zonnevlekkengroep AR2014

Zonnetelescoop

Dit is een vrij prijzige oplossing om de zon te bewonderen.
De merken Coronado en Lunt hebben gespecialiseerde zonnetelescopen om het zonlicht in bepaalde golflengte te bekijken zoals H-alfa of Calcium K.
De zon in in H-alfa bekijken kan erg spectaculair zijn. Zo kan je duidelijk uitbarstingen zien aan de rand van de zonneschijf.

Hieronder zie je een animatie van een uitbarsting (een protuberans) op de zon die ik gemaakt heb aan de hand van verschillende foto’s met behulp van een Coronado PST zonnetelescoop.
De grootte van deze uitbarsting is net zo groot als onze planeet Aarde
🤯 

Animatie van een uitbarsting op de zon